De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) kent meerdere manieren om toezicht te houden. Met risicotoezicht zetten we ons in op de grootste risico’s in de zorg, door risico-informatie te verzamelen en gericht op bezoek te gaan. In het risicotoezicht letten we soms extra op bepaalde thema's, zoals ehealth en goed bestuur. Met incidententoezicht reageren we op meldingen van burgers, zorgaanbieders, fabrikanten, gemeenten en andere instanties.
We beschikken over een afwegingskader dat ons helpt bij de onderbouwing waarom wel of niet sprake is van (herstel van) vertrouwen in de zorgaanbieder. Waar nodig kiezen we voor handhaving om veilige zorg of jeugdhulp te waarborgen. Ons toezicht is gebaseerd op een aantal wetten en op veldnormen. Veldnormen zijn afspraken over wat goede zorg is, beschreven en vastgelegd door veldpartijen uit de zorg. Veel toezichtsinformatie maken we actief openbaar.
Op deze pagina’s staat hoe ons toezicht op hoofdlijnen werkt. Meer over wat wij belangrijke waarden vinden in ons toezicht is te lezen onder ‘Over ons’.
Toezicht op risico's
Met risicotoezicht verzamelen wij proactief en om de zoveel tijd informatie om zo zicht te krijgen op risico’s die zorg- of sectorbreed gelden.
Het gaat dan om informatie die we zelf hebben opgebouwd of informatie die we van buiten halen. Wij verzamelen daarnaast gegevens over individuele zorgaanbieders en bedrijven. We gebruiken de verzamelde informatie om te beoordelen welke zorgaanbieder of bedrijf wij willen bezoeken. Onze analyse van deze verschillende data levert risicoprofielen op. We gaan daarna ter plekke bij de zorgaanbieder of fabrikant na of dit profiel klopt. Als blijkt dat sprake is van (potentieel) risico, dan treden we op.
Meer informatie over ons risicotoezicht is te vinden in onze toezichtsinformatie per zorgsector.
Risicothema’s
Risicotoezicht is ook het uitvoeren van landelijk toezicht op risicothema’s. Zo besteden we aandacht aan onder andere zorgnetwerken, e-health en infectiepreventie. Meer informatie staat onder thema’s in het toezicht.
Toezicht op incidenten
Meldingen over incidenten, misstanden en terugkerende tekortkomingen zijn voor ons een belangrijke bron van informatie. Ze kunnen een signaal zijn dat ergens een terugkerend risico is voor onveilige zorg.
Iedereen kan een melding doen, maar zorgaanbieders en fabrikanten zijn voor bepaalde incidenten (zoals calamiteiten) verplicht deze bij ons te melden. Deze meldingen komen binnen bij het Meldpunt IGJ. Meldingen van burgers komen via het Landelijk Meldpunt Zorg.
Wij houden ons incidententoezicht vanuit de visie dat zorgaanbieders en fabrikanten van iedere melding kunnen leren. Zo kan herhaling mogelijk worden voorkomen. We verwachten dan ook dat zorgaanbieders en fabrikanten eerst zelf de melding onderzoeken en passende maatregelen nemen. Daarbij gaan wij ervan uit dat de zorgaanbieder de patiënt/cliënt en/of naaste(n) betrekt bij het onderzoek. En dat de zorgverlener de uitkomsten van het onderzoek met hen deelt.
Soms besluiten we zelf direct onderzoek te doen. De volgende punten spelen bijvoorbeeld een rol in dat besluit:
- de ernst van de calamiteit;
- de maatschappelijke invloed;
- onze beoordeling van het lerend vermogen van de zorgaanbieder.
Als we zelf onderzoek doen, betrekken wij de patiënt/cliënt en/of naaste(n).
Raakt of overlapt ons toezicht dat van andere toezichthouders? Dan werken we samen of stemmen we af, bijvoorbeeld met de Inspectie Justitie en Veiligheid (IJenV) en gemeentelijke toezichthouders.
Zie voor meer informatie Klachten, melden en aanvragen.
Handhaving, opsporing en boetes
Als we vaststellen dat de kwaliteit van zorgverlening onvoldoende is of dat door zwakke plekken in het zorgproces de kans op vermijdbare schade te groot is, dan grijpen wij in. Wij hebben daarvoor verschillende maatregelen, zoals een bevel of een boete.
Wij hebben ook opsporingsambtenaren in dienst die meer bevoegdheden hebben dan een inspecteur. Deze mensen zetten we in bij het opsporen van strafbare feiten. Bijvoorbeeld als er een vermoeden is van seksueel misbruik door een zorgverlener. Wij werken bij dit soort zaken nauw samen met politie, douane en de FIOD.
Meer informatie over onze handhaving staat onder ‘Maatregelen die we kunnen nemen’. Daar leest u ook ons beleid als het gaat om maatregelen nemen.
Jaarverantwoording
We zien ook toe op de verplichting voor zorgaanbieders om jaarlijks een Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording (JMV) of Jaardocument Jeugdzorg aan te leveren. Deze verplichting geldt voor zorginstellingen die onder de Wet Toelating Zorginstellingen (WTZi) of de Jeugdwet vallen. Voldoet een zorgaanbieder niet aan deze verplichting, dan legt de inspectie namens de minister van VWS een last onder dwangsom op.